Nederland maakt de balans op. Vanuit diverse gremia worden ervaringen van de afgelopen tijd beschouwd. Er klinkt een roep naar herbezinning op huidige besturingssystemen en een wens om beter voorbereid te zijn op de toekomst. Arnold Jong schrijft in Didactief: “Voor zover dat nog nodig was, is opnieuw aangetoond dat ons onderwijs een urgent sturingsvraagstuk heeft. Echt tevreden kan nu niemand zijn.” Ook Edith Hooge, hoogleraar en voorzitter van de Onderwijsraad, schrijft in het FD van 14 maart 2022 “Onderwijs vraagt in tijden van crisis verdere doordenking en nieuw perspectief.”   Uitdagingen zijn onderdeel van het vak, maar soms lijkt het wel of de wereld in brand staat. Hoe kunnen we dat gevoel omzetten in pro-actief anticiperen op mogelijke komende lastige vraagstukken? Omdat in zorg en overheid dezelfde dynamieken spelen, is het interessant om deze politieke vraag te verbreden. Onderwijs, zorg en overheid opereren vaak alle drie vanuit een risico-vermijdende bedrijfsvoering. Zoals Chris Fonteijn in Zorgvisie stelt; “Er zijn altijd wel juridische adviezen te vinden waarom je een beslissing niet moet nemen”. 

Wat zou besturen in overheid en onderwijs naar een volgend maturiteitsniveau kunnen brengen? Een nieuwe fase die hard nodig is om vanuit veerkracht en vindingrijkheid ons te kunnen richten op de onvoorspelbare toekomst? Is het de tijd dat bestuurders, zoals Fonteijn stelt: “Het lef moeten hebben om meer te experimenteren en zich uit te durven uitspreken? Wat is de toegevoegde waarde van experimenteren, wat is het rendement van het durven uitspreken en wat betekent dit voor bestuurlijk uitvoerend verantwoordelijken als Colleges van Bestuur en Colleges van Burgemeester en Wethouders? Maar ook voor kader stellende en controlerende organen als Raden van Toezicht en Gemeenteraden?  Kijkend naar verschillende vormen van lerend leiderschap schetsen Morgan McCall, Robert Eichinger, and Michael Lombardo in hun model het effect van formeel leren, sociaal leren en experimenteel leren. Daarbij geven zij aan dat het rendement van formeel leren (traditionele lessen, trainingsprogramma’s)- slechts 10% is.  Het sociaal leren, (leergemeenschappen, netwerken, coaching en mentoring) blijkt overschat en geeft slechts 20% leereffect. Het experimentele leren, (nieuwe en uitdagende ervaringen), heeft echter 70% rendement, een significant verschil met de overige vormen. 

Een mooie basis om meer experimenterend te leren, maar het liefst zonder vermijdbare risicio’s. Want volgens Fonteijn  “geldt dat wat op dag één lef is, op dag twee falen kan zijn. Een bestuurder met lef is niet bang om risico’s te nemen, maar gaat daar wel verantwoordelijk mee om”. En daar zit ook juist de balans. Kansen benutten, maar afbreukrisico vermijden. Vanuit collegiaal bestuur elkaar stimuleren, versterken en soms afremmen. Bestuurlijk experimenteren binnen een ambidexter context; zowel effectief als innovatief zijn. Continue werken aan huis-op-orde, en tegelijkertijd toekomstgericht ontwikkelen. Hulde aan bestuurders die  over hun eigen schaduw stappen, zich uit durven spreken en zich niet beperken tot de regels en beperkingen waarom iets niet kan,   maar zich uit durven spreken, kijken wat wel kan en verantwoordelijkheid nemen voor hun besluiten.  Waarbij steeds vanuit de 'continues improvement' , ruimte is voor leren van fouten en tussentijds aanpassen. 

​
 

Turning Learning organiseert Ronde Tafel sessies met Burgemeester en Bestuurders

en Raden van Toezicht en Gemeentebestuurders. Wilt u graag op de hoogte zijn van ons actuele aanbod?   

Meldt u aan voor onze website. Wij houden wij u op hoogte van actuele ontwikkelingen en nodigen

u automatisch uit voor inspirerende sessies waar u het zeker warm van krijgt!